Handvatten voor circulaire schoolbouw

Ontvangst

Introductie

Inspiratiecase Sint Paulusschool, Waregem

Introductie tot circulaire scholen(bouw)
Johan Bonner - Material Mastery
Nele Samson - Cuypers en Q Architecten

Duurzaam bouwen gaat verder dan enkel het optimaliseren van de energieprestaties van onze gebouwen. Om onze CO₂-impact daadwerkelijk te verlagen, moeten we ook inzetten op circulariteit en ervoor zorgen dat onze grondstoffen niet op termijn tot afval worden gereduceerd.
De overheid zal een milieu-impactpeil invoeren, waarbij zowel de belichaamde als de operationele CO₂-uitstoot in overweging worden genomen. Dit zal de manier veranderen waarop we de klimaatdoelstellingen voor schoolgebouwen benaderen.

In deze lezing geven Material Mastery en Cuypers & Q Architecten een introductie in het realiseren van circulaire scholen. Ze belichten de mogelijkheden en kansen die vanuit verschillende posities en rollen binnen de schoolgemeenschap kunnen worden benut.

Inspiratiecase Sint Jan Berchmans Basisschool Avelgem

Breakoutsessies

A - Hoe kan de inrichting van een speelplaats impact hebben op meer spel, meer beweging en een ‘buiten’kans zijn om anders te leren?

Welke rol kan de speelplaats hebben om kinderen en jongeren aan te zetten tot meer beweging. Krijgen ze voldoende kansen om te bewegen, ravotten, ontdekken, klauteren en verstoppen? Of om samen te spelen, leren, chillen, sociale vaardigheden te ontwikkelen, natuur te ontdekken en leren omgaan met risico's? Met een bewegingsvriendelijke speelplaats bouw je aan een speel- én leerplek die bijdraagt tot een beter welbevinden en inzet op verbetering van motorische competenties. Bovendien kan je met de juiste ingrepen zorgen voor kleine ecosystemen als buffer tegen klimaatveranderingsprocessen.

B - Welzijn in schoolinfrastructuur: Ruimte maken voor groei!

Ontdek hoe een doordachte infrastructuur bijdraagt aan het welzijn van leerlingen en leerkrachten. We bespreken praktische oplossingen voor een gezonde, veilige en inspirerende leeromgeving. Liesbeth Reekmans deelt inzichten over een gezond binnenklimaat, groene ruimtes en een layout die welzijn versterkt in scholen. Interactieve sessies bieden ruimte voor uitwisseling van ideeën en goede praktijken. Samen bouwen we aan scholen waar welzijn centraal staat!

C - De noodzaak van energietransitie lijkt evident, de concrete toepassing niet

We weten inmiddels allemaal dat de energietransitie essentieel is voor de toekomst, maar hoe begin je daar nu concreet aan? Veel organisaties, inclusief scholen, hebben al stappen gezet om energie te besparen. Vaak ontbreekt er echter nog een duidelijk, strategisch plan en inzicht in de totale kosten om de transitie volledig en effectief aan te pakken. Maar wat als die strategische aanpak niet alleen een duurzame toekomst garandeert, maar ook de weg opent naar innovatieve, multifunctionele gebouwen, die perfect aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de toekomst?

D - Circulair denken in actie: van visie naar praktische vernieuwing in jouw school

Lunch

Verzorgde lunch met genoeg tijd om met vakgenoten, collega’s en nieuwe contacten bij te praten.

Inspiratiecase GVLS Groenendaal Merksem

Praktijkcase circulariteit in het onderwijs: Dorpsschool Vremde
Sofie Borré - Cuypers & Q architecten
Alexander Verschave - Advocalex

De dorpsschool Vremde fungeerde als pilootproject voor de Green Deal Circulair bouwen van Vlaanderen Circulair.

Vertrekkende van een klassieke scholencampus gekenmerkt door een aaneenschakeling van verouderde bouwvolumes, waarvan sommige niet voor onderwijsdoeleinden werden opgetrokken en gebouwdelen die moeilijk aanpasbaar waren aan hedendaagse normen werd een duurzaam masterplan ontwikkeld om de school haar pedagogische visie te kunnen huisvesten en klaar te maken voor de toekomst aan de hand van circulaire ambities.

Deze case wordt getoetst aan het juridische aspect van bouwen als overheid en geven u zo inzicht in de juridische mogelijkheden binnen de wet op overheidsopdrachten.

Inspiratiecase LAB Sint Niklaas

Praktijkcase innovatiepartnerschap schoolgebouwen stad Amsterdam
Michael den Otter - OMA
Alexander Verschave - Advocalex

Het innovatiepartnerschap schoolgebouwen uitgeschreven door de stad Amsterdam toont de waarde van een innovatieve inkoopbenadering die langdurige samenwerking tussen belangrijke partners mogelijk maakt om duurzaamheidsambities te bereiken. Door projecten en tijdsbestek te bundelen, heeft Amsterdam de voorwaarden gecreëerd voor consortiums om uitgebreide circulaire bouwoplossingen te ontwikkelen die niet mogelijk zijn binnen standaardprocessen.

Het Circlewood consortium, met als creatief directeur het internationale architectenbureau OMA, was één van de 3 geselecteerde consortia bij dit innovatiepartnerschap. Met hun modulaire houtbouwsysteem laten ze zien hoe prefabricage op locatie, ontwerp voor demontage, recycleerbare materialen, digitale planning en prestatiebewaking de flexibiliteit, hergebruikspotentieel en emissiereductie in schoolgebouwen kunnen maximaliseren.

Deze case wordt getoetst aan het juridische aspect van bouwen als overheid en geven u zo inzicht in de juridische mogelijkheden binnen de wet op overheidsopdrachten.

Van beperking naar kracht: lessen uit Mobile School voor maximale impact
Arnoud Raskin

Wat als beperkingen geen obstakels zijn, maar net de bron van innovatie en groei? Vanuit zijn ervaring met Mobile School, een organisatie die wereldwijd onderwijs toegankelijk maakt voor straatkinderen met minimalistische, mobiele leermiddelen, deelt Arnoud inspirerende inzichten over hoe je met weinig middelen een groot verschil kunt maken. Deze aanpak reikt verder dan straateducatie. De principes achter Mobile School – efficiënt gebruik van middelen, slim ontwerp en een focus op empowerment – zijn direct toepasbaar in andere domeinen, zoals circulaire scholenbouw. Hoe creëer je een leeromgeving met een minimale footprint en een maximale reikwijdte? Hoe kunnen we onderwijs toegankelijk maken met minimaal beschikbare middelen en een maximale impact op talent?

Slot

Vieruurtje met netwerkmoment